Europese paling
0,5 tot 4 kg
De paling of aal is een heel bijzondere vis. Hij ziet er een beetje uit als een dikke slang en maakt een reis van wel 6.000 km (!) in de oceaan om zijn eitjes af te zetten in de Sargassozee, dicht bij de kust van Noord-Amerika. Hij is dus een echte trekvis!
Hoe ziet een paling eruit?
De Europese paling herken je gemakkelijk. Het is een lange vis met op zijn rug een lange rugvin, maar hij heeft geen buikvinnen. Zijn schubben zijn zo klein, dat je ze bijna niet ziet. Boven de kleine schubben ligt een slijmlaag, daardoor is de paling heel glibberig.
Een paling kan ook op het land ‘bewegen’. Hij kronkelt met zijn lange lijf van links naar rechts. Zo kan hij van de ene beek naar de andere beek ‘wandelen’. Net een dikke slang!
Waar leeft de paling?
De Europese paling leeft in zoet of brakwater, in beekjes en rivieren met een bodem van modder, in Europa en het noorden van Afrika. Overdag houdt de paling zich schuil. ’s nachts gaat hij op jacht op muggenlarven, mossels, vlokreeften, kleine vissen en andere waterdiertjes.
In de winter, ongeveer van november tot maart, doen de palingen een soort winterrust. Ze graven zich in de modder en eten dan niets. Zo komen ze de koude wintermaanden door.
Palingen leggen hun eieren in de Sargassozee
Palingen leven het grootste deel van hun leven in zoet water. Als de palingen volwassen zijn, trekken ze met een groep naar de Sargassozee. Dat is een stuk van de Atlantische oceaan, tegen de kust van Noord-Amerika. Net voor ze aan hun tocht beginnen veranderen de palingen. Ze worden meer zilver van kleur en krijgen grotere vinnen en ogen. We noemen ze dan zilverpaling of schieraal. De mannetjes zijn dan tussen 5 tot 14 jaar en de vrouwtjes tussen 7 tot 18 jaar oud.
De paling is een echte trekvis! De volwassen dieren trekken van de zoete rivier naar zoute zee. Een tocht van meer dan 6.000 km tegen de stroming! In de Sargassozee paren de palingen en leggen de vrouwtjes hun eieren. Daarna sterven ze.
Ken jij de paling echt?
Na ongeveer 4 dagen komen de eitjes uit. De jonge aaltjes zijn heel klein, ongeveer een halve cm, en helemaal doorzichtig. Je ziet enkel hun ogen, het hart en de bloedvaten. We noemen de kleine palingen daarom ook ‘glasaaltjes’. Zo vallen ze niet op voor roofvissen..
De jonge aaltjes blijven nog twee maanden in de oceaan en beginnen dan aan hun lange reis naar het vasteland van Europa. Die reis kan tot wel 2 jaar (!) duren. Daar zwemmen ze richting hun leefgebied, het zoete water van meren en rivieren. Als ze daar aankomen, weegt de glasaal ongeveer 0,3 gram en is hij zo dik als een vulling van een pen (zo een 7 cm lang).
De lange reis naar de Sargassozee is niet zonder moeilijkheden! In veel rivieren zijn er waterkrachtcentrales om elektriciteit op te wekken. De waterkrachtcentrales hebben grote schroeven (net gehaktmolens) en veel vissen en palingen overleven dat niet. Ook pompstations die water uit een laag gelegen sloot pompen, doden veel palingen die naar zee trekken.
Maar ook de jonge glasaaltjes botsen op heel wat hindernissen als ze naar de rivier zwemmen! Er zijn stuwen, dammen, sluizen, dijken,… die ervoor zorgen dat de visjes niet door kunnen zwemmen. Gelukkig zijn er steeds meer ‘vistrappen’. Dat zijn kleine watertrapjes in de rivier waar de vissen langs kunnen zwemmen.
Ook door vervuiling van het water en ziektes sterven heel wat palingen.
Een ander groot probleem is overbevissing. Veel mensen eten namelijk graag paling.
De Europese paling is ernstig bedreigd volgens de internationale unie van natuurbescherming. Als we niets doen, sterft deze diersoort uit.
Wetenschappers doen ook onderzoek naar palingen. De vissen krijgen een speciale zender om. Zo kan je zien waar de vissen precies zwemmen en hoe oud ze worden. Kijk maar naar dit filmpje hoe dit werkt!